Anlaşmalı Boşanma Nedir? Türk Hukukunda Şartları ve Süreci

Evlilik birliğinin sona erdirilmesinde en hızlı ve pratik yolların başında anlaşmalı boşanma gelir. Peki, anlaşmalı boşanma nedir, nasıl gerçekleşir ve hangi şartlara tabidir? İşte Türk Medeni Kanunu’nun 166. maddesinin üçüncü fıkrası (TMK m.166/III) çerçevesinde anlaşmalı boşanma hakkında bilinmesi gerekenler…

Anlaşmalı Boşanma Ne Demektir?

Anlaşmalı boşanma, eşlerin ortak iradeleriyle evlilik birliğini sona erdirmesi anlamına gelir. Taraflar arasında çekişme olmadan yürütülen bu süreç, çekişmesiz yargı işi olarak değerlendirilir. Taraflar boşanma konusunda uzlaşmış olduklarından, hakim evlilik birliğinin temelinden sarsıldığını kabul eder ve boşanmanın nedenini ayrıca araştırmaz.

Anlaşmalı Boşanma Şartları Nelerdir?

Türk hukukuna göre anlaşmalı boşanmanın gerçekleşebilmesi için şu temel şartlar gereklidir:

1. Evlilik Süresi En Az 1 Yıl Olmalı Evliliğin resmî olarak en az bir yıl sürmüş olması gerekir. Bu süre dolmadan anlaşmalı boşanma davası açılamaz.

2. Ortak Başvuru veya Davanın Kabulü Eşlerin mahkemeye birlikte başvurması ya da bir eşin açtığı boşanma davasını diğerinin kabul etmesi gerekir.

3. Tarafların Hakim Huzurunda Dinlenmesi Taraflar duruşmaya bizzat katılarak boşanmak istediklerini serbest iradeleriyle ifade etmelidir. Vekil aracılığıyla temsil bu aşamada yeterli değildir.

4. Boşanma Protokolü Taraflar, boşanmanın mali sonuçları (nafaka, tazminat vb.) ve varsa çocukların durumu (velayet, kişisel ilişki) hakkında bir protokol hazırlamalıdır. Bu protokol, hakimin onayına tabidir.

Hakim Ne Yapabilir?

Hakim, sunulan protokolü uygun bulmazsa taraflar lehine değişiklik önerebilir. Ancak bu değişikliklerin geçerli olabilmesi için her iki tarafın da bu yeni düzenlemeyi kabul etmesi gerekir. Aksi halde anlaşmalı boşanma gerçekleşmez.

Boşanma Protokolü Yazılı Olmak Zorunda mı?

Kanunda yazılı bir şekil şartı aranmamakla birlikte uygulamada yazılı bir protokol düzenlenmesi, hem ispat kolaylığı hem de hakimin onayı için oldukça önemlidir. Tarafların hak ve yükümlülüklerini açıkça belirten bu belge, boşanmanın en kritik unsurudur.

Sonuç

Anlaşmalı boşanma, evlilik birliğini sona erdirmenin en hızlı yollarından biri olsa da, belirli yasal şartların eksiksiz yerine getirilmesini gerektirir. Her ne kadar taraflar anlaşmış olsa da, bu iradenin serbestçe verilip verilmediğini hakim bizzat değerlendirir.

Boşanma sürecinde hak kaybı yaşamamak ve hukuki güvenliği sağlamak için bir avukattan destek almak her zaman en sağlıklı yoldur.