Eşler Arasında Yapılan Anlaşmalı Boşanma Protokolünün Önemi

anlaşmalı boşanma protokolü

Anlaşmalı boşanma, tarafların evlilik birliğini uzlaşarak sona erdirdiği pratik ve çekişmesiz bir boşanma yöntemidir. Ancak bu sürecin en kritik ayağını, eşler arasında yapılan

anlaşmalı boşanma protokolü oluşturur. Peki bu anlaşmanın içeriği ne olmalı, hangi şartlarda geçerlidir ve hâkim bu anlaşmaya müdahale edebilir mi?

Anlaşmalı Boşanmanın Şartları

Türk Medeni Kanunu’nun 166. maddesinin 3. fıkrasına göre bir boşanmanın anlaşmalı sayılabilmesi için:

• Evlilik en az 1 yıl sürmüş olmalı,

• Taraflar birlikte başvurmalı veya biri diğerinin açtığı davayı kabul etmeli,

• Taraflar bizzat hâkim huzurunda boşanmak istediklerini beyan etmeli,

• Mali konular ve varsa çocukların durumu hakkında bir anlaşma metni sunulmalı ve bu metin hâkim tarafından uygun bulunmalıdır.

Eşler Arasındaki Anlaşmalı Boşanma Protokolünün Kapsamı

Anlaşmalı boşanmanın en belirgin farkı, boşanmanın mali ve kişisel sonuçlarının taraflarca önceden belirlenmesidir. Bu protokolde şu konular yer almalıdır:

1. Mali Konular

• Maddi/manevi tazminat talepleri

• Yoksulluk nafakası

• Mal rejiminin tasfiyesine ilişkin anlaşmalar (zorunlu olmasa da belirtilirse daha net olur)

2. Çocukların Durumu

• Velayet

• İştirak nafakası

• Kişisel ilişki gün ve saatleri

Önemli Uyarı: Mali sonuçlar veya çocukla ilgili hususlarda eksik ya da çekişmeli bir durum varsa, mahkeme anlaşmalı boşanma kararı veremez.

Hâkimin Rolü ve Denetimi

Eşler her ne kadar aralarında anlaşsa da, bu anlaşma hâkim tarafından uygun bulunmadıkça geçerli sayılmaz. Hâkim şu kriterleri gözetir:

• Tarafların iradeleri serbest mi?

• Anlaşma kamu düzenine, ahlaka, çocukların üstün yararına aykırı mı?

• Tüm hususlar açık ve net şekilde yazılmış mı?

Bazı durumlarda hâkim, anlaşmaya müdahale edebilir. Tarafların rızası alınarak gerekli değişiklikler yapılabilir. Ancak bu değişiklik taraflardan biri tarafından kabul edilmezse dava, çekişmeli boşanma sürecine döner.

Yazılı Şekil Şartı Gerekli mi?

Yasada açık bir “yazılılık” şartı olmasa da, uygulamada protokolün yazılı olması büyük önem taşır:

• Hâkimin denetimini kolaylaştırır

• İleride doğabilecek uyuşmazlıklarda kanıt niteliği taşır

• Eşlerin iradelerinin net şekilde ortaya konmasını sağlar

Bu nedenle protokol, yazılı şekilde hazırlanmalı ve eşlerin imzalarıyla birlikte mahkemeye sunulmalıdır.

Sonuç

Anlaşmalı boşanma hızlı ve pratik bir çözüm sunsa da, taraflarca yapılan anlaşma sürecin temel taşıdır. İradelerin serbestçe açıklandığı, hakkaniyete ve hukuka uygun şekilde hazırlanmış bir protokol hem eşlerin hem çocukların geleceği açısından hayati önem taşır.

Tarafların hak kaybı yaşamaması adına, anlaşmalı boşanma sürecinde bir avukattan destek alınması en sağlıklı yaklaşım olacaktır.